Analiza zmian pozycji konkurencyjnej nowych państw członkowskich w handlu zagranicznym po akcesji do UE

Istotnym celem badania będzie wzbogacenie i uzupełnienie wiedzy na temat międzynarodowej pozycji konkurencyjnej państw w handlu zagranicznym, a także uzupełnienie luki w dotychczasowych badaniach, m.in. poprzez podkreślenie roli i znaczenia handlu wewnątrzgałęziowego w kształtowaniu pozycji konkrecyjnej gospodarek krajów w procesie integracji gospodarczej i liberalizacji wymiany. Jest to o tyle ważne, iż teoria handlu wewnątrzgałęziowego ma charakter otwarty – środowisko naukowe nie wypracowało jak dotąd nawet w pełni akceptowalnej definicji tego zjawiska, którego praktyczne i teoretyczne znaczenie stale rośnie.

Wskaźniki handlu wewnątrzgałęziowego są jednymi z istotnych mierników ilościowych pozycji konkurencyjnej, a także jednym z ważniejszych czynników świadczących o stopniu realnego dostosowania do wymogów jednolitego rynku. Handel wewnątrzgałęziowy pozwala również mierzyć zakres przemian strukturalnych inicjowanych przez liberalizację handlu zagranicznego. Z analizy literatury wynika, że zagadnienia te znajdują się w kręgu zainteresowań ekonomistów na świecie. Jednakże, istniejące badania międzynarodowe koncentrują się wokół krajów rozwiniętych, często z pominięciem Europy Środkowo-Wschodniej, Bałkanów oraz pozostałych krajów transformacji gospodarczej. Dostępne analizy nie odpowiadają również na pytanie, czy handel wewnątrzgałęziowy jest bardziej lub mniej odporny na negatywne czynniki (światowy kryzys gospodarczy) mające źródło w otoczeniu zewnętrznym, a także nie uwzględniają wpływu akcesji (likwidacja barier w ramach jednolitego rynku) na handel wewnątrzgałęziowy. Wnioskowany projekt pozwoli na uzupełnienie tych istotnych luk w dotychczasowych analizach badawczych. Proponowany projekt jest zgodny z kryteriami badań podstawowych. Odnosi się on do oryginalnej analizy teoretycznej empirycznej w dziedzinie ekonomii i międzynarodowych stosunków gospodarczych. Jego podstawowym celem jest poszerzenie wiedzy na temat znaczenia handlu wewnątrzgałęziowego dla rozwoju konkurencyjności gospodarek narodowych. Ten projekt nie jest nastawiony na bezpośrednie zastosowanie w praktyce lub komercyjne wykorzystanie wniosków i ustaleń – skupia się w szczególności na analizie dostępnych danych statystycznych, książek i artykułów, które odnoszą się do teoretycznych i praktycznych aspektów handlu wewnątrzgałęziowego. Stanowić ma on źródło wiedzy teoretycznej na temat rozwoju handlu wewnątrzgałęziowego jako szczególnego fenomenu gospodarczego. Projekt nie ma cech tradycyjnych badań empirycznych lub badań przemysłowych, gdyż uzyskane wyniki nie będą miały bezpośredniego zastosowania w praktyce. Co więcej, analiza ta nie będzie miała odniesienia do istniejących produktów, procesów i usług. Planowane badania nie mają charakteru rynkowego i nie mogą być wykorzystane w celach komercyjnych.